Άρθρα
+30 6945 495 507

 

  

Από το Σωτήρη Φωτόπουλο 5 dan


   Θανάση, αν το ψάξεις λίγο πιο πονηρά, οι λέξεις εκπαιδευτής, δάσκαλος, sensei δεν έχουν την αυστηρή ερμηνεία που θα περίμενες από παραδοσιακά συστήματα εκπαίδευσης όπως αυτά των πολεμικών τεχνών. Σε κάθε dojo, πίσω από το τυπικό κώδικα συμπεριφοράς, αναγνωρίζεις διαφορετική συσχέτιση ‘δασκάλου’-‘μαθητή’.

   Ουσιαστικά, αυτό που περιγράφουν οι παραπάνω λέξεις μεταβάλλεται ανάλογα με το φορτίο αλαζονείας που κουβαλά κάθε στιγμή ο εκάστοτε ‘δάσκαλος’.

Για να μην πλατιάζω λοιπόν (γιατί θα καταλήξω να σου φορτώσω άλλον έναν σοφό γκουρού από τους πολλούς που ευδοκιμούν στο χωράφι των τεχνών μας) προτιμώ να μιλήσουμε για τις ανάγκες και τους φόβους ενός ανθρώπου που μπαίνει μπροστά να ‘διδάξει’ καράτε, kobudo, και άλλες ιαπωνικές λέξεις.

Παραμερίζοντας προς στιγμήν τον πάνσοφο μπρους λι που όλοι κρύβουμε, διαπιστώνουμε ότι οι εκπαιδευτές, sensei κλπ είναι ασκούμενοι με λίγο περισσότερο χρόνο ενασχόλησης στα συστήματα από τους μαθητές τους.

   Η παραπάνω αυτή εμπειρία είναι ο μόνος λόγος που τοποθετείται επικεφαλής ο παλαιότερος μαθητής (‘sensei’). Ο στόχος είναι να αποκτήσουν όλοι κοινούς κώδικες ‘επικοινωνίας’στην κίνηση του σώματος, να γνωρίζουν δηλαδή όλοι τα βήματα του χορού και τα λόγια στο τραγούδι, και ταυτόχρονα να κρίνουν και να αποφασίσουν εάν τους ενδιαφέρει να συμμετέχουν στην υπόθεση.  Μετά από αυτό το στάδιο, όσοι επιθυμούν (αυτοί που λέμε προχωρημένοι μαθητές) συγκροτούν μια ομάδα μελέτης και ανάπτυξης των τεχνών αυτών, μια παρέα δηλαδή, που τους αρέσει να χορεύουν και να τραγουδούν έναν κοινό σκοπό.

   Ο κάθε ένας, με τις γνώσεις που έχει γενικότερα (η ζωή υπάρχει και πρίν από το karate), μπορεί να βελτιώσει ή και να διορθώσει το σύστημα τεχνών (Γιατί δηλαδή ένας γυμναστής ενόργανης να μην έχει άποψη για τις διατάσεις ή ένας δάσκαλος για την συμπεριφορά των εκπαιδευτών στους ασκούμενους?).

  Σε μια τέτοιας ποιότητας ομάδα, η θέση του επικεφαλής του dojo έρχεται για τους σωστούς λόγους. Ούτε ο πιο φοβερός, ούτε ο πιο έξυπνος ή ο δυνατός, σοφός κλπ. Απλώς εκείνος που το ξεκίνησε, και έχει την ευθύνη. Ενοχλητικά απλό για τον εγωισμό μας, έτσι δεν είναι?

Κάπου εδώ όμως η συνταγή δείχνει να έχει χαλάσει. Παρ’όλη την εξοικείωση με τους κώδικες κίνησης της τέχνης, στα περισσότερα παραδοσιακά dojo, οι προχωρημένοι μαθητές-ασκούμενοι δεν ενθαρύνονται σε ωριμότερες διεργασίες, στην πραγματική δηλαδή μελέτη των πολεμικών τεχνών. Για συγκεκριμένους λόγους, διατηρείται αυστηρή ιεραρχική δομή σε όλες τις πτυχές ενός dojo, πράγμα παράλογο αφού δεν είναι δυνατόν ένας να τα γνωρίζει όλα.

Να λοιπόν που εκεί που το μόνο που ήθελες, φίλε Θανάση, είναι να ‘κάνεις καράτε’, νιώθεις ξαφνικά σαν τον τερματοφύλακα μπροστά στο πέναλτι. (Δεν μοιράζεται τίποτα με την ομάδα,ξαφνικά είναι μόνος του και αν το πιάσει είναι θεός, αν το φαει άχρηστος). Σε κανέναν δεν αξίζει τέτοια μεταχείριση. Βλέπεις, η λατρεία και η διαπόμπευση είναι δύο όψεις στο ίδιο νόμισμα και το μόνο που μένει στον εκπαιδευτή-νικοπολίδη (παραδοσιακό sensei δηλαδή) από την όλη σχέση είναι ο φόβος της αποτυχίας ή η ναρκισσιστική ψευδαίσθηση του Δασκάλου...

Μπορώ να σου πω τι θα ήθελα εγώ σαν προχωρημένος μαθητής?

-          Θέλω συμμαθητές συνοδοιπόρους, ελεύθερους ενήλικες και όχι ‘μαθητές’.

-        Δεν θέλω να ξέρω το καλύτερο καράτε, να είμαι στην καλύτερη σχολή. Προτιμώ μια σχολή που δεν τα ξέρει όλα, το γνωρίζει αυτό, και αναζητά πάντα δασκάλους και πληροφορίες  για να βελτιώνεται.

-          Δεν θέλω να είμαι ‘δάσκαλος’ γιατί μπορώ να τους ‘δείρω’ ή να τους κοροιδέψω ή να τους ξεπεράσω σε ‘εξυπνάδα’ κλπ. Δεν μπορώ να καταλάβω τι πολιτισμένο ή πνευματικό υπάρχει σε τέτοια σχέση.

-         Δεν θέλω να τους ‘διδάσκω’ εγώ με την ‘αυθεντία μου’ αλλά να μαθαίνουν οι ίδιοι από αυτά που γνωρίζω (που ξέρεις αλήθεια τι χρειάζεται ο καθένας μετά από τα βασικά?) και εγώ αντίστοιχα από αυτούς

-          Θέλω να μπορώ να χάνω από τους ‘μαθητές’ μου, να διδάσκομαι από αυτούς  εκεί που είναι καλύτεροι

-          Θέλω οι μαθητές να μπορούν να με διορθώνουν χωρίς να σκανδαλίζονται ή να νιώθω εγώ ανεπαρκής.

-           Θέλω να γυμναζόμαστε γιατί το θέλουμε, γιατί χαιρόμαστε και όχι για να γίνουμε φοβεροι, οι πρώτοι κλπ. Τέτοια κίνητρα καλλιεργούν την βία αντί να την εκφυλίζουν.

Φίλε μου Θανάση, όσο και να ψάχνω για την σχέση μεταξύ εμπορικής επιτυχίας, ελέγχου της έπιχειρηματικής πλευράς του dojo και τους στόχους που βάζαμε όταν ξεκινούσαμε την εκπαίδευση στις πολεμικές τέχνες, διαπιστώνω ότι υπάρχει τίμημα όταν λειτουργείς με ταπεινότητα απέναντι στους συντρόφους-συμμαθητές.

Δεν έχω βρεί όμως έως τώρα αντίδοτο για την βία εκτός από αυτήν.

Ίσως τελικά αυτό είναι το απαραίτητο τίμημα για να ενηλικιωθούμε και καταφέρουμε μαζί με άλλους να λειτουργήσουμε ελεύθερα. Εσύ τι λες, γίνεται?

Δείτε επίσης

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Κλειστό γυμναστήριο πανεπιστημίου
+30 6945 495 507






s5 logo

Map

Επικοινωνία






 


twitter

Facebook
 


twitter

RSS
 


twitter

YouTube